1. Dinh Tỉnh trưởng Phước Thành dấu son chói lọi

Nằm về phía đông bắc của Bình Dương, cách thành phố Hồ Chí Minh khoảng 70km. Dinh tỉnh trưởng Phước Thành, nơi lưu giữ nhiều hiện vật chiến tranh từ thời Ngô Đình Nhiệm; lưu giữ nhiều dấu tích xưa để thế hệ trẻ hiểu thêm về lịch sử của địa phương, tự hào khi sinh ra và lớn lên trên quê hương Phú Giáo. Dinh Tỉnh trưởng tỉnh Phước Thành (nay là Nhà truyền thống huyện Phú Giáo) được xếp hạng là Di tích lịch sử cách mạng cấp tỉnh vào 2004. Trước đây, tỉnh Phước Thành được thành lập nhằm xây dựng thành một tiểu khu mạnh cùng với Chơn Thành, Bình Long, Đồng Xoài, Lộc Ninh và Phước Long. Dưới thời Ngô Đình Diệm, tỉnh Phước Thành được thành lập nhằm xây dựng nơi này thành một tiểu khu mạnh cùng với Chơn Thành, Bình Long, Đồng Xoài, Lộc Ninh, Phước Long, tạo thành một hệ thống căn cứ điểm quân sự liên hoàn bao vây chia cắt Chiến khu Đ với Chiến khu Dương Minh Châu và Nam Tây Nguyên đồng thời ngăn chặn sự chi viện của hậu phương miền Bắc đối với chiến trường miền Nam.

Nằm giữa Trung tâm hành chính huyện Phú Giáo, nhà truyền thống huyện Phú Giáo được biết đến là Dinh của Tỉnh trưởng tỉnh Phước Thành – Đại tá Nguyễn Minh Mẫn năm xưa. Nơi đây từng là nơi từng ghi nhớ về một tên bán nước ác ôn bậc nhất của chế độ tay sai Ngô Đình Diệm thời bấy giờ ở khu vực Đông Nam Bộ. Cũng là nơi kết liễu một số phận của một tên tay sai, bán nước một cách bi thảm hơn, nhưng cũng xứng đáng hơn cho những tội ác của chúng. Làm dịu bớt phần nào những nỗi căm phẫn của người dân Phước Thành năm xưa. Ngày 17/9/1961, các chiến sĩ Đại đội C80, quân cách mạng Việt Nam nổ súng tấn công đánh chiếm Dinh tỉnh trưởng Phước Thành, làm tan dã toàn bộ lực lượng chiếm đóng tại đây. Trong trận chiến này, tên tỉnh trưởng Phước Thành Nguyễn Minh Mẫn bị bộ đội ta tiêu diệt tại chỗ. Chiến thắng Phước Thành là tiền đề để quân và dân ta giành thắng lợi lịch sử ngày 30/4/1975 giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước. Ngày nay, Dinh tỉnh trưởng Phước Thành được sử dụng làm nhà truyền thống của huyện để nhằm giới thiệu với du khách thập phương những tư liệu, hình ảnh hào hùng về tinh thần quật khởi của quân và dân Phước Thành xưa và những thành tựu trong xây dựng và phát triển của Đảng bộ, chính quyền, quân và dân Phú Giáo hôm nay. Anh Nguyễn Mạnh Cường, cán bộ nhà truyền thống huyện Phú Giáo cho biết: Việc Dinh tỉnh trưởng Phước Thành được lấy làm nhà truyền thống huyện Phú Giáo hết sức có ý nghĩa. Đây là nơi lưu giữ những hình ảnh, hiện vật lịch sử quá trình xây dựng và phát triển của Phú Giáo trong suốt những năm qua. Đặc biệt đây là nơi lưu lại những chứng tích lịch sử về trận đánh chiếm Dinh tỉnh trưởng Tỉnh Phước Thành của quân và dân Phước Thành năm xưa. Một trong những trận đánh oai hùng tạo nên dấu son lịch sử chói lọi, tạo bước ngoặt lớn cho cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ của dân tộc Việt Nam; bước tạo đà đi đến những thắng lợi to lớn và nhất là trận chiến vĩ đại mùa xuân năm 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam thống nhất đất nước. Ngày nay, đến thăm Dinh tỉnh trưởng Phước Thành – nhà truyền thống huyện Phú Giáo hôm nay, chúng ta sẽ được sống lại hào khí của quân và dân Phước Thành hơn 60 năm trước; chứng kiến sự sụp đổ của chế độ tay sai ác ôn bậc nhất lúc bấy giờ.

Ảnh: Khách tham quan Dinh tỉnh trưởng Phước Thành chụp hình lưu niệm cùng hướng dẫn viên tại buổi tham quan

Chị Trần Thị Thanh Tâm, người dân Thị trấn Phước Vĩnh cho biết: Đến thăm Dinh tỉnh trưởng Phước Thành – nhà truyền thống huyện Phú Giáo hôm nay, bản thân chị rất tự hào là người con của vùng đất “gian lao mà anh dũng”. Từng hiện vật, những bức ảnh được trưng bày tại đây đem đến cho người dân đến thăm quan nhà truyền thống những giá trị lịch sử to lớn và tinh thần quật khởi, vượt qua mọi khó khăn thử thách. Cũng qua đây thấy được tội ác của kẻ thù, nhất là sự dã man của bọn tay sai bán nước. Từ đó giúp chúng ta càng thêm yêu, quý trọng hòa bình và những giá trị to lớn của tự do và hạnh phúc. Những người con Phú Giáo như chị sẽ quyết tâm đoàn kết một lòng, giúp đỡ nhau cùng vượt qua khó khăn, chung tay xây dựng quê hương Phú Giáo hôm nay ngày càng giàu đẹp; góp phần xây dựng Nông thôn mới, đô thị văn minh.

2. Tượng Đài chiến thắng Phước Thành vang chiến công oai hùng

Tượng đài chiến thắng Phước Thành, nằm trong quần thể công viên tượng Đài chiến thắng Phước Thành, với diện tích khoảng hơn 1,2ha; tọa lạc tại khu phố 2 Thị trấn Phước Vĩnh, huyện Phú Giáo. Đây là công trình ghi nhớ chiến công của quân và dân Phước Thành vào ngày 18/9/1961, là trận đánh chiếm tỉnh lỵ đầu tiên của bộ đội chủ lực và dân quân du kích địa phương. Để tưởng niệm chiến công cũng như đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong lịch sử, năm 2000 tỉnh đã đầu tư 7 tỷ đồng, xây dựng tượng đài chiến thắng Phước Thành. Tượng được làm bằng đá hoa cương cao 13m nằm trong vườn hoa trung tâm của Thị trấn. Với khuôn viên rộng, thoáng mát ngoài khu tượng. Và để tạo thêm điểm nhấn, thu hút khách du thập phương, cũng như tạo khoảng xanh, lá phổi cho huyện. Năm 2016 UBND huyện đã đầu tư trồng cây xanh xung quanh công viên, với nhiều loại cây gỗ có giá trị như giáng hương, gõ… các hồ nhân tạo trồng sen, súng, các điểm vui chơi cho trẻ em, lắp đặt các dụng cụ tập thể dục đa…; không chỉ giúp người dân tập luyện thể dục, thể thao, rèn luyện sức khỏe. Mà đây còn là nơi sinh hoạt, giáo dục truyền thống lý tưởng cho thế hệ trẻ về niềm tự hào của quân và dân Phú Giáo – Phước Thành xưa. Nhất là các bạn trẻ có thể đến đây checkin những tấm hình làm kỉ niệm

Ảnh: Nguyên Ủy viên Bộ chính trị, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết (bìa phải) tặng hoa chúc mừng Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân huyện Phú Giáo nhân kỉ niệm 55 năm chiến thắng Phước Thành

Trên những chuyến xe xuôi ngược giữa các tỉnh miền Đông Nam Bộ và Tây Nguyên, trên đường DT741, du khách thập phương có thể ghé vào dâng hương lên tượng đài để tưởng niệm và tri ân đến hương hồn các anh hùng liệt sĩ trong trận chiến thắng Phước Thành 18/9/1961 năm xưa. Đồng thời có thể nghỉ ngơi, thưởng ngoạn không khí trong lành với một không gian mát rượi nằm giữa đô thị trẻ Phước Vĩnh đang trên con đường chuyển mình nhộn nhịp. Hay có thể đi dạo quanh một vòng công viên để ngắm như đóa sen, những bông súng vươn lên giữa bùn đất tỏa ngát hương thơm ngào ngạt như tấm lòng con dân Phú Giáo đậm tình yêu thương, mến khách và hiền hòa. Chị Lê Thị Như Hiền, một khách vãng lai cho biết: Thật bất ngờ khi đi giữa một đô thị ồn ào, ngay giữa Trung tâm huyện với nhộn nhịp dòng xe qua lại ngược xuôi; huyện Phú Giáo lại có một khoảng công viên rộng rãi, thoáng mát, trong lành như công viên này (công viên tượng Đài chiến thắng Phước Thành). Nó giúp cho những người khách phương xa chúng tôi khi qua đây có thể ghé vào nghỉ ngơi để lấy lại sức sau một hành trình dài, mệt mỏi. Việc bố trí cảnh quan của công viên cũng rất thẩm mỹ. Ví dụ như giữa Trung tâm của công viên là tượng Đài sừng sững như đứng cùng lịch sử và thách thức thời gian. Bao xung quanh tượng Đài là cây xanh rợp bóng mát, xen lẫn là những hồ sen, súng rất đẹp. Khi đến đây có cảm giác như đang được hòa mình với thiên nhiên trong lành, mặc phía bên kia bức tường rào là dòng xe cộ tấp nập, ngược xuôi. Tôi nghĩ trong tương lai không xa tượng Đài chiến thắng Phước Thành của Phú Giáo sẽ là điểm đến hấp dẫn, thu hút nhiều du khách đến tham quan và cả tìm cho mình những tấm hình đẹp nhất trong một chuyến hành trình về với những địa danh lích sử hay cả những chuyển đi về ngược xuôi giữa hai vùng đất miền Đông Nam Bộ và Tây Nguyên.

Ảnh: Ông Hồ Quang Điệp (giữa), UVT Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Bình Dương (nay là chủ nhiệm UBKT Tỉnh ủy Bình Dương), cùng bà Trương Thị Bích Hạnh, UVTV, Trưởng Ban tuyên giáo Tỉnh ủy và lãnh, nguyên lãnh đạo huyện Phú Giáo dâng hương lên Đài tượng niệm chiến thắng Phước Thành, nhân kỉ niệm 60 năm ngày chiến thắng Phước Thành 18.9.1961 – 18.9.2021

Đến với những di tích lịch sử của vùng đất Phú Giáo thân thương. Mỗi người trong chúng ta dù xa hay gần xin ghi nhớ công lao của các chiến sĩ đã hy sinh cho quê hương Phú Giáo nói riêng, Bình Dương nói chung mãi giàu đẹp, ấm no hạnh phúc. Chiến thắng Phước Thành đã làm nức lòng cán bộ, đồng bào và chiến sĩ miền Nam. 61 năm đã trôi qua nhưng chiến thắng Phước Thành mãi như bài ca hùng tráng, mãi là niềm tự hào của quân và dân Bình Dương nói riêng và cả nước nói chung. Là bản anh hùng ca, là biểu tượng cho tinh thần quật khởi, ngoan cường của quân và dân miền Nam trong cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ; sẽ mãi ghi sâu trong tâm mọi người, động viên thế hệ hôm nay luôn sống xứng đáng với truyền thống cách mạng hào hùng của quê hương, đất nước, của dân tộc.

HẢI SÂM